Τα Κλειδιά του Τολέδο – Ένα Σεφαραδίτικο Ταξίδι

Η JCOM στη Θεσσαλονίκη: Τα Κλειδιά του Τολέδο

Μια νύχτα γεμάτη ήχους από το παρελθόν, νοσταλγία και πολιτισμική μνήμη θα απλωθεί σαν μυσταγωγία στην αίθουσα Αιμίλιος Ριάδης (Μ2) του Μεγάρου Μουσικής Θεσσαλονίκης, την Παρασκευή 2 Νοεμβρίου. Οι μελωδίες των Σεφαραδιτών Εβραίων —ψίθυροι από τις αυλές της Ανδαλουσίας και τα σοκάκια της Θεσσαλονίκης— θα ζωντανέψουν μέσα από την ερμηνεία της Εβραϊκής Ορχήστρας Δωματίου του Μονάχου (Jewish Chamber Orchestra Munich – JCOM), σε μια μοναδική συναυλία-αφιέρωμα στην πλούσια πολιτισμική τους κληρονομιά.

Με τίτλο «Die Schlüssel von Toledo – Τα Κλειδιά του Τολέδο», η συναυλία ξεδιπλώνεται ως ένα καλλιτεχνικό ταξίδι που ενώνει μουσική, αφήγηση και μνήμη, οδηγώντας το κοινό στα βαθύτερα στρώματα της σεφαραδίτικης ιστορίας και ψυχής. Η JCOM, ιδρυθείσα το 2005 από τον αρχιμουσικό και καλλιτεχνικό διευθυντή Daniel Grossmann, προβάλλει έργα Εβραίων συνθετών και ξεχασμένες δημιουργίες, ενώ τα μέλη της προέρχονται από πάνω από 20 χώρες, αντικατοπτρίζοντας την πολυπολιτισμική διάσταση της διασποράς.

Τα Κλειδιά της Τολέδο: Από την Ιστορία στη Ζωντανή Μουσική

Ο τίτλος της συναυλίας παραπέμπει στα ιστορικά «κλειδιά» που κρατούσαν οι Εβραίοι της Ισπανίας πριν την εξορία τους το 1492, τα οποία, όπως διηγείται ο δημοσιογράφος Manuel Chaves Nogales, είχαν μεταφέρει μαζί τους στη διάρκεια του ναζισμού ζητώντας καταφύγιο στις ισπανικές πρεσβείες. Μέσα από την αφήγηση της ηθοποιού Αλεξάνδρας Χατζοπούλου-Σαΐα, που μεγάλωσε στη Θεσσαλονίκη, οι θεατές θα γνωρίσουν την προσωπική και συλλογική ιστορία της σεφαραδίτικης κοινότητας.

Η JCOM επιδιώκει να φέρει σε επαφή το κοινό με την εβραϊκή κουλτούρα και ιστορία μέσα από μια βιωματική εμπειρία, συνδυάζοντας τη μουσική με το θέατρο και την αφήγηση. Όπως σημειώνει ο Grossmann, η συναυλία δεν είναι απλώς παρουσίαση έργων, αλλά μια καλλιτεχνική σύλληψη που αναδεικνύει τη μνήμη, το παρελθόν και τη σύνδεση με το παρόν.

Το πρόγραμμα της παράστασης περιλαμβάνει τη μουσική διεύθυνση του Daniel Grossmann, τη συμμετοχή του Janet και Jak Esim Ensemble από την Κωνσταντινούπολη, της Αλεξάνδρας Χατζοπούλου-Σαΐα, καθώς και της Χορωδίας της Ισραηλιτικής Κοινότητας Θεσσαλονίκης, η οποία θα τραγουδήσει δύο σεφαραδίτικα τραγούδια. Την καλλιτεχνική σύλληψη και το κείμενο υπογράφει ο Martín Valdés-Stauber, ενώ τη σύνθεση Evgeni Orkin και την επιστημονική-εκπαιδευτική συμβουλή η Δρ. Τατιάνα Λιάνη.

Η συναυλία στη Θεσσαλονίκη δεν είναι μόνο ένα πολιτισμικό γεγονός, αλλά και μια γέφυρα κατανόησης μεταξύ πολιτισμών, με ιδιαίτερη έμφαση στη θετική ανταλλαγή Ιουδαϊσμού και Ισλάμ, όπως επισημαίνει ο Grossmann. Η επίσκεψη της ορχήστρας συνοδεύεται από φίλους και απογόνους εβραϊκών οικογενειών που έζησαν στη Θεσσαλονίκη, ενισχύοντας τον χαρακτήρα της παράστασης ως ζωντανή εμπειρία μνήμης και ταυτότητας.