Γ. Βαφέας: «Στόχος μας είναι τα παιδιά να νιώσουν και πάλι ασφάλεια»

Written by on 31/10/2020

Μετά από 40 χρόνια λειτουργίας τους στην Ελλάδα, τα Παιδικά Χωριά SOS, έχουν καταφέρει να βάλουν τη δική τους σφραγίδα στην προστασία και στη φροντίδα των παιδιών χωρίς οικογένεια. Η Αλεξανδρούπολη αποτελεί μία από τις τέσσερεις πόλεις της Ελλάδας, στην οποία στεγάζεται Παιδικό Χωριό SOS και ο διευθυντής του, Γιώργος Βαφέας, μίλησε στον Heat Radio για την πρόταση-πρόκληση που του παρουσιάστηκε πριν έξι χρόνια, αναλαμβάνοντας αυτή τη θέση. Αναφέρθηκε στη δράση του Παιδικού Χωριού SOS, σχολίασε τον τρόπο με τον οποίον τα παιδιά διαχειρίζονται τις αλλαγές που έρχονται στη ζωή τους, ενώ δεν παρέλειψε να αναφερθεί και στο ρόλο τόσο του ίδιου όσο και των ανθρώπων που έχουν αναλάβει τα παιδιά αυτά.

Κύριε Βαφέα, πόσο καιρό βρίσκεστε σε αυτή τη θέση;

«Στο Παιδικό Χωριό SOS βρίσκομαι από τον Ιούνιο του 2014. Μπαίνω αισίως στον έβδομο χρόνο μου εδώ».

 Πόσο δύσκολη απόφαση ήταν να αναλάβετε αυτή τη θέση και πόσο μεγάλη ευθύνη έχετε;

«Ήταν μία πρόκληση για μένα η δουλειά αυτή. Εργαζόμουν ως κοινωνικός λειτουργός από το 1996 και είχα ασχοληθεί πολύ με την παιδική προστασία. Ήταν κάτι που με ενδιέφερε τρομερά και ήθελα να το κάνω. Όταν προέκυψε η πρόταση για το παιδικό χωριό SOS, δεν χρειάστηκε να το σκεφτώ και πολύ. Ήταν μία ωραία πρόκληση και ήθελα να την αποδεχτώ”

Πότε άρχισαν να λειτουργούν τα Παιδικά Χωριά SOS  στην Ελλάδα;

«Στην Ελλάδα τα Παιδικά Χωριά SOS λειτουργούν εδώ και 40 χρόνια, ενώ σε παγκόσμιο επίπεδο λειτουργούν κοντά στα 70 χρόνια. Συνολικά στη χώρα μας υπάρχουν 4 Παιδικά Χωριά SOS (σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Αλεξανδρούπολη και Κρήτη), ενώ παράλληλα ο κόσμος θα πρέπει να γνωρίζει πως υπάρχουν και κέντρα στήριξης σε διάφορες πόλεις, όπως οι Σάπες και η Κομοτηνή.

Τι θα πρέπει να ξέρει ο κόσμος για τη δράση και τη λειτουργία του Χωριού;

«Αρχικά ο κόσμος θα πρέπει να ξέρει πως τα παιδιά έρχονται σε εμάς μετά από δικαστική απόφαση και σε αντίθεση με άλλα ιδρύματα και υπηρεσίες, δεν ασχολούμαστε με τα παιδιά μόνο μέχρι τα 18 τους χρόνια, αλλά και πολύ μετά. Πολλοί πιστεύουν πως με το που θα ενηλικιωθούν τα παιδιά, φεύγουν τελείως από τη φροντίδα και την προσοχή μας. Αυτό δεν ισχύει. Είμαστε εκεί για τα παιδιά τόσο στο Πανεπιστήμιο όσο και αργότερα, μέχρι να ορθοποδήσουν τελείως στη ζωή τους».

Σε ότι αφορά τη φροντίδα και την διαμονή των παιδιών σε εσάς, πως λειτουργείτε;

«Το θετικό με εμάς είναι ότι εξ΄ αρχής λειτουργούσαμε σε σπίτια, που κάθε σπίτι έχει τη δική του… οικογένεια. Προσπαθούμε στα σπίτια αυτά να είναι μαζί όσα παιδιά είναι βιολογικά αδέρφια και ο αριθμός των παιδιών σε κάθε σπίτι να μην ξεπερνάει τα τέσσερα. Έχουμε αυτή τη στιγμή πέντε σπίτια, συνολικά 20 παιδιά και κάθε σπίτι έχει τη δική του… μαμά. Στη δική μας περίπτωση μαμά ονομάζουμε την κυρία που είναι όλο το 24ωρο μαζί με τα παιδιά, ενώ θεία, ονομάζουμε την κυρία που αντικαθιστά στο ρεπό της τη μαμά».

Να υποθέσω πως η μαμά και η θεία είναι αυτές που οργανώνουν και το πρόγραμμα των παιδιών που έχουν υπό την προστασία τους;

«Ακριβώς. Το πρόγραμμα περνάει από τα δικά τους χέρια και ασχολούνται με το φαγητό, το διάβασμα, τις εξωσχολικές δραστηριότητες και ότι άλλο μπορεί να κάνουν τα παιδιά. Και πάντα με την βοήθεια και τη στήριξη των παιδαγωγών και των κοινωνικών λειτουργών που παρέχουμε».

Συνήθως ποιοι είναι οι λόγοι που τα παιδιά απομακρύνονται από τις οικογένειές τους;

«Ο λόγος πρέπει να είναι πολύ σοβαρός, αλλιώς κανένα δικαστήριο δεν θα αποφάσιζε την απομάκρυνση ενός παιδιού από το οικογενειακό του περιβάλλον. Κανείς δεν παίρνει έτσι εύκολα ένα παιδί από τους δικούς του. Επίσης, πριν έρθει ένα παιδί σε εμάς ή σε κάποιο άλλο ίδρυμα, ελέγχεται και το κοντινό του περιβάλλον, μήπως και υπάρχει κάποιος συγγενείς που μπορεί να το αναλάβει. Τώρα σε ότι αφορά τους λόγους… τους αντιλαμβανόμαστε όλοι. Ξέρουμε όλοι τι καταστάσεις βιώνουνε αυτά τα παιδιά».

Τι ηλικίες έχουν τα παιδιά που βρίσκονται τώρα εδώ;

«Τα παιδιά είναι από ηλικίες νηπιαγωγείου μέχρι και λύκειο».

Πως το διαχειρίζονται τα παιδιά και πως το διαχειρίζεστε εσείς όλο αυτό;

«Σίγουρα υπάρχουν δυσκολίες γιατί το άγνωστο πάντα φοβίζει. Και εδώ είναι ο δικός μας  ρόλος που παίζει μεγάλη σημασία… καλούμαστε να κάνουμε τα παιδιά να νιώσουν και πάλι ασφάλεια. Αυτός είναι ο πρωταρχικός μας στόχος και μετά σκεφτόμαστε αν τα παιδιά θα είναι καλοί μαθητές ή καλοί στις εξωσχολικές τους δραστηριότητες. Εμείς θέλουμε να νιώσουν ασφάλεια, να μεγαλώσουν σωστά, χωρίς εμπόδια και να γίνουν καλοί άνθρωποι. Αν κατακτήσουμε την εμπιστοσύνη των παιδιών και πετύχουμε αυτά που σας είπα, τότε τα έχουμε καταφέρει».

Γενικά τα παιδιά πόσο εύκολα ή πόσο δύσκολα προσαρμόζονται στα νέα δεδομένα;

«Είναι πραγματικά εντυπωσιακό το πόσο γρήγορα μπορούν να προσαρμοστούν τα παιδιά σε νέα δεδομένα και καταστάσεις. Εξ΄ αρχής παλεύουμε για να κάνουμε τα παιδιά να εκφραστούν και να μας μιλήσουν ελεύθερα, για ότι νιώθουν και ότι τους προβληματίζει. Αν ανοιχτούν τα παιδιά μετά όλα παίρνουν το δρόμο τους και όλα διορθώνονται».  

Πως το πετυχαίνετε αυτό;

«Είναι σίγουρα μεγάλη η προσπάθειά μας και για να την ενισχύσουμε θέλουμε τα παιδιά να πηγαίνουν όλα σε διαφορετικά σχολεία, ώστε να γνωρίζουν καινούργια άτομα και να ανοίγονται σε άλλες παρέες. Να μην είναι δηλαδή όλα τα παιδιά του Χωριού SOS μαζί. Θέλουμε να γνωρίζουν νέα άτομα και να έχουν διαφορετικά ενδιαφέροντα. Έτσι ανοίγονται πιο εύκολα και προσαρμόζονται καλύτερα στα νέα δεδομένα, χωρίς να νιώθουν διαφορετικά από τα υπόλοιπα παιδιά».

Ρωτάνε για τους γονείς τους;

«Τα παιδιά ωριμάζουν πολύ πιο γρήγορα από ότι πιστεύουμε. Γνωρίζουν πολύ καλά τι έχει συμβεί και ανά διαστήματα θέλουν να μιλήσουν και να μάθουν για τις οικογένειές τους. Είναι μάλιστα ελεύθερα να επιλέξουν αν θέλουν να έρθουν και σε επικοινωνία με κάποιο μέλος της οικογένειάς τους (είτε τηλεφωνικά είτε από κοντά), πάντα υπό την επίβλεψη κοινωνικού λειτουργού. Δεν ασκείται καμία πίεση στα παιδιά, είτε για να μιλήσουν και να ρωτήσουν για τους γονείς τους, είτε για να έρθουν σε επικοινωνία μαζί τους». 

Υπάρχει κάποιο περιστατικό που να θυμάστε έντονα όλα αυτά τα χρόνια;

«Θα ακουστεί συνηθισμένο, αλλά πίστεψέ με κάθε υπόθεση και κάθε παιδί είναι μοναδική. Όταν έχεις να κάνεις με παιδιά και μάλιστα με παιδιά που έχουν βιώσει άσχημες καταστάσεις, δεν μπορείς να ξεχωρίσεις κάποιο. Αυτό που μπορώ να πω με βεβαιότητα ότι με εντυπωσιάζει και με εκπλήσσει όλα αυτά τα χρόνια, είναι το πόσο γρήγορα προσαρμόζονται και ωριμάζουν τα παιδιά αυτά».

Έχει επιστρέψει ποτέ κάποια οικογένεια για να ζητήσει πίσω το παιδί της;

«Για να γίνει κάτι τέτοιο, σημαίνει πως το δικαστήριο θα έχει αλλάξει την απόφαση που πήρε. Και αυτό δεν έχει συμβεί ποτέ μέχρι στιγμής. Οι λόγοι για τους οποίους απομακρύνονται τα παιδιά από τα σπίτια τους, είναι πολύ σοβαροί και δεν υπάρχει αλλαγή δικαστικής απόφασης. Στα 24 χρόνια που κάνω αυτή τη δουλειά, δεν έχει γίνει κάτι τέτοιο».

Ποιο είναι το καθημερινό πρόγραμμα των παιδιών;

«Όπως είπα και πριν, θέλουμε τα παιδιά να νιώθουν σαν να είναι στο σπίτι τους με την οικογένειά τους. Δε θέλουμε να τους λείπει τίποτα. Πηγαίνουν κανονικά στο σχολείο τους, κάνουν τα μαθήματά τους και φροντίζουμε κάθε παιδί να έχει από δύο εξωσχολικές δραστηριότητες. Θέλουμε να έχουν όλα τα εφόδια. Ξένες γλώσσες, υπολογιστές, μουσική, κάποιο άθλημα όπως ο στίβος και γενικά να κάνουν πράγματα που ταιριάζουν στην κλίση του κάθε παιδιού».

Τι γίνεται όταν τα παιδιά περνάνε στο Πανεπιστήμιο; Τι διαδικασία ακολουθείται;

«Γνωρίζουμε όλοι ότι κανένα παιδί στα 18 του χρόνια δεν μπορεί να ζήσει και να συντηρηθεί μόνο του. Πόσο μάλλον τα παιδιά τα δικά μας. Για το λόγο αυτό, ακόμα και όταν περνάνε στο πανεπιστήμιο, είμαστε κοντά τους. Τους βοηθάμε με το θέμα του σπιτιού και με χρήματα για να μπορέσουν να ζήσουν. Αλλά ακόμα και όταν τελειώσει η πανεπιστημιακή τους περίοδος, συνεχίζουμε να είμαστε κοντά τους. Να τους βοηθήσουμε να βρούνε μία δουλειά και να μπορέσουν να σταθούν στα πόδια τους. Και πάλι όμως η ψυχολογική υποστήριξη και το δέσιμο μαζί τους, θα τους ακολουθεί και θα μας ακολουθεί μία ζωή».

Η βοήθεια και τα χρήματα που απαιτούνται για ένα τέτοιο έργο, από που έρχεται;

«Δυστυχώς δεν έχουμε κάποια κρατική βοήθεια. Ότι χρειαζόμαστε και όποια βοήθεια έρχεται, είναι από ιδιώτες και επιχειρήσεις. Και είναι πραγματικά τεράστια η βοήθεια που μας δίνουν. Χωρίς τη στήριξή τους δεν θα τα είχαμε καταφέρει».

Αυτή τη στιγμή τι λείπει από το Χωρίο SOS;

«Οι ανάγκες πάντα είναι πολλές και ποικίλες, λόγω του ότι έχουμε 20 παιδιά και όλα σε διαφορετικές ηλικίες. Τα τρόφιμα είναι πάντα πρώτα στη λίστα των αναγκών μας. Είτε πρόκειται για τρόφιμα ψυγείου (όπως τυροκομικά, γαλακτοκομικά και αλλαντικά), είτε τρόφιμα μακράς διάρκειας, όπως τα δημητριακά. Επίσης πάντα χρειαζόμαστε και ρούχα ή παπούτσια. Επειδή όμως οι ανάγκες αλλάζουν συνέχεια, όσοι θέλουν να ενημερωθούν για το τι χρειαζόμαστε, μπορούν να καλέσουν στο 25510-51890. Κάθε βοήθεια είναι πολύτιμη».  


Current track

Title

Artist

SEND A MESSAGE TO THE DJ

    Background